သင့်၏ အီးမေးလ်ဆက်သွယ်ရေးကိုလုံခြုံစေခြင်း
မာတိကာ
...မာတိကာ စတင်နေသည်...အီးမေးလ်ဆိုသည်မှာ သင်၏ဘရောက်ဇာမှတစ်ဆင့် သို့မဟုတ် သင်၏စက်ပစ္စည်းထဲတွင် ထည့်သွင်းထားသော မေးလ်အက်ပ် (ဥပမာအားဖြင့် Thunderbird သို့မဟုတ် K-9 Mail) ကို အသုံးပြု၍ ပို့သော စာသားမက်ဆေ့ခ်ျတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သင် Send (ပို့ရန်) ခလုတ်ကို နှိပ်သောအခါ သင့်မက်ဆေ့ခ်ျသည် သင့်အီးမေးလ်ပံ့ပိုးပေးသူ၏ ဆာဗာသို့ ရောက်ရှိပြီး အများအားဖြင့် Sent ဖိုလ်ဒါတွင် သိမ်းဆည်းထားမည်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် သင့်ပံ့ပိုးပေးသူက သင်၏လက်ခံသူများ အသုံးပြုသော ပံ့ပိုးပေးသူ၏ ဆာဗာသို့ မက်ဆေ့ခ်ျကို ပို့ပေးမည်ဖြစ်ပြီး ထိုနေရာတွင်လည်း သိမ်းဆည်းထားနိုင်သည်။ နောက်ဆုံးတွင် အီးမေးလ်သည် သင့်လက်ခံသူထံသို့ ပို့ပေးမည်ဖြစ်ပြီး၊ သူတို့သည် ဘရောက်ဇာ သို့မဟုတ် မိမိနှစ်သက်ရာ မေးလ်အက်ပ်ဖြင့် ဖတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဤအဆင့်တွင် လက်ခံသူများသည် မက်ဆေ့ခ်ျကို အွန်လိုင်းတွင်သာ သိမ်းထားရန် သို့မဟုတ် သူတို့၏စက်ထဲသို့ ဒေါင်းလုတ်ဆွဲပြီး မေးလ်ပံ့ပိုးပေးသူ၏ ဆာဗာမှ ဖျက်ရန် ဆုံးဖြတ်နိုင်ပါသည်။
ယနေ့ခေတ်တွင် လူများစွာသည် အီးမေးလ်ကို မကြာခဏအသုံးမပြုတော့ဘဲ [ဝှက်စာစနစ်ပါဝင်သော ချက်တင် အက်ပလီကေရှင်းများ ](../ လုံခြုံသော Chat ) or [ဗီဒီယိုကောလ်](../ဗီဒီယို - ညီလာခံ) တို့ကို သူတိုရဲ့နေ့စဉ် ဆက်သွယ်မှုများအတွက် ပိုမိုအသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ငါတို့သည် အီးမေးလ်ကို အကြောင်းအမျိုးမျိုး အတွက် (https://techcrunch.com/2016/06/28/you-cant-kill-email/), သုံးဆွဲနေရဆဲဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် အခြားအွန်လိုင်းအကောင့်များ ဖန်တီးရာတွင်နှင့် မတူညီသောနယ်ပယ်အသီးသီးပေါ်အခြေခံ၍ အလုပ်များနှင့် ဆွေးနွေးမှုများကိုစနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲရန် သုံးဆွဲလေ့ရှိသည်။
ပုံမှန်အားဖြင့် အီးမေးလ်သည် အွန်လိုင်းဆက်သွယ်မှုအတွက် အကောင်းဆုံး လုံခြုံမှုရှိသော နည်းလမ်းမဟုတ်ပါ၊ ဝှက်စာစနစ်မပါဝင်ခြင်း ၊ ဒေတာ အစုအဝေး ( Metada) များစွာ ပါဝင်ခြင်း၊ ပံ့ပိုးပေးသူများ၏ ဆာဗာများပေါ်တွင် မဖြုတ်မသိမ်းရှိနေခြင်း စသည့် အကြောင်းရင်းများကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် phishing (လှည်ဖြားမှု)၊ Malware ဗိုင်းရပ်စ်တိုက်ခိုက်မှုများ နှင့် အခြားသော ထိုးဖောက်မှုများ ကို ခံနိုင်ရန် အခွင့်အရေးများလည်း ရှိပါသည်။ သို့သော်လည်း အီးမေးလ်သည် တည်မြဲမှုရှိသည့် နည်းပညာဖြစ်ပြီး၊ ဆာဗာများ ခဏတာ မလုပ်ဆောင်နိုင်သည့်အခြေအနေမျိုး ဖြစ်လာသော်လည်း ဆက်သွယ်မှုများကို အဆက်မပြတ် ဆက်လက်ထားနိုင်စေသော နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ဤလမ်းညွှန်တွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း အီးမေးလ်ကို ပိုမိုလုံခြုံစေရန် နည်းလမ်းများလည်း ရှိသည်။
အီးမေးလ်ထောက်ပံ့မှုကိုရွေးချယ်ခြင်း
သင့်အတွက် အသင့်တော်ဆုံး အီးမေးလ်ပံ့ပိုးပေးသူ (email provider) ကို ရွေးချယ်နိုင်ရန် အောက်ပါမေးခွန်းများကို မေးမြန်းကြည့်ပါ
- ဤပလက်ဖောင်းသည် တည်မြဲပြီး အဆင့်သင့် ဖြစ်ပြီးပြီလား? ၎င်းကို လက်ရှိတွင် ဆက်လက်ပြုပြင်တိုးတက်မှုများလုပ်ဆောင်နေသလား? ၎င်းတွင် အသုံးပြုသူများစွာ ရှိပါသလား?
- ပံ့ပိုးပေးသူသည် ဘယ်နိုင်ငံတွင် တည်ရှိပါသလဲ? ၎င်း၏ ဆာဗာများ ဘယ်နေရာတွင် တည်ရှိပါသလဲ? ၎င်းတို့သည် သင်၏နိုင်ငံမှ အာဏာပိုင်အဖွဲ့များ၏ တောင်းဆိုမှုများကို လိုက်နာမည်ဖြစ်ပါသလား? ၎င်းနိုင်ငံသည် လူ့အခွင့်အရေးများနှင့် သုံးစွဲသူကာကွယ်မှုများကို လိုက်နာမှု ရှိပါသလား? သင်၏ သီးသန့်လုံခြုံမှု (Privacy) နှင့် အခွင့်အရေးများ ကို အီးမေးလ်ပံ့ပိုးပေးသူက လေးလေးစားစား ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်မှု ကိုသိရှိရန် မရှိမဖြစ် အရေးကြီးပါသည်။ ၎င်းသည် ဘယ်အခြေအနေများအောက်တွင် သင့်ဒေတာများကို မျှဝေပေးနိုင်သည်ကို တွက်ချက်ထားရန် လိုအပ်ပါသည်။
- သင်သည် ဆာဗာပိုင်ရှင်များကို နည်းပညာပိုင်းနှင့် သမာဓိပိုင်း နှစ်ဖက်စလုံးမှ ယုံကြည်နိုင်ပါသလား? ၎င်းတို့၏ သမိုင်းကြောင်းနှင့် မျှော်မှန်းချက် ဘာလဲ? ပွင့်လင်းမြင်သာတဲ့ အစီရင်ခံစာများ (Transparency Reports) သို့မဟုတ် Canary Statements များကို ပုံမှန်ထုတ်ပြန်ပါသလား? လွတ်လပ်သော စစ်ဆေးမှုများ (Independent Audits) ကို ခံထားဖူးပါသလား? သုံးစွဲသူများ၏ အချက်အလက်များကို ရေရှည် သိမ်းဆည်းထားပါသလား? နိုင်ငံ၏ အာဏာပိုင်များမှ ဒေတာတောင်းခံမှုများ ရရှိဖူးလျှင်၊ ၎င်းတို့ ဘယ်လို တုန့်ပြန်ခဲ့သလဲ?
- ၎င်းတို့၏ ဆာဗာများတွင် အခမဲ့နှင့် အားလုံးအသုံးပြုနိုင်သော (Free & Open-Source Software - FOSS) ကို အသုံးပြုပါသလား? မိုဘိုင်းအပ်ပလီကေရှင်း ဖြစ်လျှင်၊ ၎င်းလည်း အခမဲ့နှင့် Open Source ဖြစ်ပါသလား?
- ၎င်းတို့သည် အီးမေးလ်များကို ပို့ဆောင်နေစဉ် (in transit) မှာ TLS ဖြင့် ဝှက်စာစနစ် ပြုလုပ်ထားပါသလား? running a test on checktls.com.တွင် စမ်းသပ်ပြီး စစ်ဆေးနိုင်ပါသည်။
- ဆာဗာအတွင်း စာတိုက်ပုံးတစ်ခုချင်းစီကို ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ထားပါသလား?
- နှစ်ဆင့်ခံလုံခြုံရေးစနစ်ပါဝင်ပါသလား။
- ၎င်းတို့သည် အစအဆုံး ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းကို အသုံးပြုသူများအကြား ပြုလုပ်ပေးနိုင်ပါသလား။
- ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏အက်ပ်မှတစ်ဆင့် ယေဘုယျအားဖြင့် အီးမေးလ်များကို ဝှက်စာနစ်ဖြင့်သွားလာစေခြင်းရှိပါသလား။ ဤ လုပ်ငန်းစဉ်သည် OpenPGP ကဲ့သို့ အဆုံးမှအစအဆုံး ဝှက်စာစနစ်ဖြစ်စေပြီး ရင့်ကျက်သော အခမဲ့နှင့် open-source ဆော့ဖ်ဝဲပေါ်တွင် အခြေခံထားပါသလား။
- ၎င်းတို့သည် ပြက္ခဒိန်၊ ဖိုင်များကိုသိမ်းဆည်းနိုင်တဲ့ ပလက်ဖောင်း သို့မဟုတ် VPN အစရှိသည်တို့ကို ထပ်တိုးဝန်ဆောင်မှုတွေအနေနဲ့ ပေးထားခြင်းရှိပါသလား။
- ၎င်းတ်ို့သည် ငွေကြေးပေးဆောင်ရသည့်ဝန်ဆောင်မှုလား၊။အကယ်၍ ငွေကြေးမပေးရဘူးဆိုလျှင် ပံ့ပိုးမှု၏စီးပွားရေးပုံစံငယ်က ဘာလဲ ။
သင့်အီးမေးလ်အကောင့်အသစ်ဖန်တီးမည့်နေရာကိုဆုံးဖြတ်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများ ကိုကြည့်ပါ။
အချို့သောအခြေအနေများတွင်၊ Gmail ကဲ့သို့သော အများပြည်သူသုံး ဆာဗာပေါ်တွင် အီးမေးလ်အကောင့်တစ်ခုကို အဖွင့်လုပ်ရန်ရွေးချယ်နိုင်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ လှုပ်ရှားမှုလုပ်နေသူများသာ များသောအားဖြင့်အသုံးပြုသည့် ရှားပါးဒိုမိန်းနာမည်ကို ရှောင်ရှားလိုသည့်အခါများ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ပါက၊ စီးပွားဖြစ် အီးမေးလ် ပံ့ပိုးပေးသူသည် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားလာပါက သင့်ဒေတာကို အာဏာပိုင်များထံ လွှဲပြောင်းပေးနိုင်သော အန္တရာယ်ကို သတိပြုပါ။ သင့်အီးမေးလ်များကို ဝှက်စာစနစ် (encrypt)ဖြစ်စေရန် စဉ်းစားပါ။
- အကယ်၍ သင်သည် Gmail အကောင့်တစ်ခုဖွင့်ရန်ဆုံးဖြတ်ပါက ငါတို့ရဲ့လမ်းညွှန်ချက်ဖြစ်တဲ့ Gmail ကိုပိုမိုလုံခြုံအောင် ဘယ်လိုအသုံးပြုမလဲ ကိုဖတ်ပါ။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
အီးမေးလ်ကို လုံခြုံမှုကို အဓိကထား၍ တည်ဆောက်ထားခြင်း မရှိပါ။ ၎င်းကို ၁၉၇၀ ခုနှစ်များတွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး၊ ထိုအချိန်တွင် အချင်းချင်း ဆက်သွယ်နိုင်ရန်သာ လိုအပ်သော လူအနည်းငယ်ကသာ အသုံးပြုခဲ့သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင်၊ အီးမေးလ်ပံ့ပိုးသူ များစုစုပေါင်းသည် သင့်ပို့စာများကို client-to-server encryption (TLS) ဖြင့်ကာကွယ်ပေးထားပါသည်။ သင့်စက်မှ စတင်ပြီး၊ သင့်ဒေသဆိုင်ရာ router နှင့် သင့်အင်တာနက်ပံ့ပိုးသူ (ISP) မှတဆင့်၊ သင့်အီးမေးလ်ပံ့ပိုးသူ ၏ ဆာဗာများသို့ သွားရာလမ်းကြောင်းတွင် လုံခြုံမှုရှိစေရန် ဖြစ်သည်။ဤနည်းလမ်းသည်သင့်ဒေသတွင်း ကွန်ယက်သို့ မျက်ကြည်တောင်ပြီးထိုးကြည့်လိုသူများ (eavesdroppers) သို့မဟုတ် သင့်စက်မှ အီးမေးလ်ပံ့ပိုးသူနှင့် သင့်လက်ခံသူ၏ စက်များသို့ ချိတ်ဆက်သည့် ကြိုးများပေါ်တွင် သင့်ပို့စာများကို ဖတ်ရှုမနိုင်စေရန် ကာကွယ်ပေးသည်။ ဒါကြောင့်လည်း၊ အခြားသော လုံခြုံရေးပံ့ပိုးမှုများနှင့်အတူ၊ သင့်အီးမေးလ်များကို မတူညီသည့် နေရာများသို့ သွားသောအခါ (in transit) TLS ဖြင့် ကုဒ်စဉ် (encrypt) လုပ်ပေးသော အီးမေးလ်ပံ့ပိုးသူများကို အသုံးပြုရန် ကျွန်ုပ်တို့အကြံပြုပါသည်။
သို့သော်လည်း သင်ပေးပို့သောမက်ဆေ့ခ်ျများသည် သင်၏စက်ထဲတွင်၊ သင်အသုံးပြုသောအီးမေးလ်ဝန်ပေးသူ၏ဆာဗာများတွင်၊ ထိုမက်ဆေ့ခ်ျလက်ခံသူ၏စက်နှင့်အီးမေးလ်ဝန်ပေးသူ၏ဆာဗာများတွင် သိမ်းဆည်းသွားသောအချိန်တွင် ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ထားခြင်းမရှိပါ။ ၎င်းသည် ဆာဗာများ သို့မဟုတ် စက်များကို ရယူနိုင်သူတစ်ဦးက သင့်အီးမေးလ်ကို ဖတ်နိုင်သည်ကိုဆိုလိုပါသည်။ ထို့ကြောင့် မက်ဆေ့ချ်များတွင် အရေးကြီးသောအကြောင်းအရာများပါဝင်နေပါက၊ အစမှ အဆုံး ဝှက်စာနစ်ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြင့် မက်ဆေ့ချ်များကိုလည်းစာဝှက်ရန် ကို အထူးသဖြင့် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။
အီးမေးလ်အကောင့်များကိုလုံခြုံအောင်ပြုလုပ်ခြင်း
အီးမေးလ်အကောင့်တစ်ခုကိုဖွင့်တဲ့အခါ[ခိုင်မာအားကောင်းတဲ့စကားဝှက်များ] ထားရှိခြင်းဖြင့်လုံခြုံအောင်ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။(../../စကားဝှက်များ/စကားဝှက်များ/) နှင့် အကယ်၍ ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုလျှင် [နှစ်ဆင့်ခံလုံခြုံရေး] ထားရှိပါတယ်။ (../../passwords/2fa/).
စကားဝှက်အသစ် ထားသည့်အချိန်တွင် မေးခွန်းတစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော စကားဝှက်ပြန်လည်ရယူနိုင်ရေး မေးခွန်းများကိုလည်း သင့်အနေနှင့်ဖြေဆိုရန် လိုအပ်နိုင်သည်။ ဒီလိုအခြေအနေများမှာ မေးခွန်းများအတွက် အစစ်အမှန်မဟုတ်တဲ့ အဖြေများကို အသုံးပြုတာဖို့ အကြံပြုပါသည်။ [ဒီလိုအခြေအနေတွေမှာ သင်အသုံးပြုနိုင်တဲ့ မူဝါဒတွေကို ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ “လုံခြုံသောစကားဝှက်များ” လမ်းညွှန်ထဲမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်]။(../../passwords/passwords/#set-safer-recovery-questions).
စွန့်ပစ်လွယ်သော အီးမေးလ်အကောင့်များကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း
- အကယ်၍ သင်သည်အီးမေးလ်ကိုအချိန်တိုအတွင်းသာလက်ခံရန်လိုအပ်လျှင်၊ သင်သည် (Guerrilla Mai)(https://www.guerrillamail.com/) သို့မဟုတ် anonbox တွင် သုံးပြီးစွန့်ပစ်နိုင်သော မေးလ်ဘောက်စ်တစ်ခုဖန်တီးနိုင်ပါသည်။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
တစ်ခါသုံးအတွက် ဥပမာ ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုခုကိုအသုံးပြုဖို့ရန် လိုအပ်သောအခြေအနေများတွင် အီးမေးလ်လိပ်စာတစ်ခုလိုအပ်ပါက သုံးပြီးပစ်နိုင်သော မေးလ်ဘောက်စ်တစ်ခုကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဒီလိုဖြေရှင်းနည်းက အဓိကအားဖြင့် သင့်၏အီးမေးလ်လိပ်စာကို spam များနှင့် အခြားအန္တရာယ်များမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါသည်။
သတိပြုပါ – သုံးပြီးပစ်နိုင်သော အီးမေးလ်များကို သုံး၍ မက်ဆေ့ခ်ျလက်ခံနိုင်ပေမယ့် အီးမေးလ်များပြန်လည်မပေးပို့နိုင်ပါ။ သင်၏အဓိကအထောက်အထား (မူရင်းအထောက်အထား) ကို မသိနိုင်အောင် မက်ဆေ့ခ်ျများပေးပို့လိုပါက ဖတ်ရှုရန် the instructions on how to create an anonymous email
တွဲဖက် အီးမေးလ်များကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း
- ဥပမာအားဖြင့် Spam များကိုကာကွယ်နိုင်ရန်သင့်၏မေးလ်ဘောက်
နဲ့ချိတ်ဆက်နိုင်သောအစားထိုးလိပ်စာများကိုဖန်တီးခြင်း
- တွဲဖက်အစားထိုး အီးမေးလ်များကိုဖန်တီးရန်လေ့လာပါ Proton Mail, Riseup, Autistici/Inventati, Disroot, Posteo and Mailfence.
- တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်များမှမတ်ဆေ့ချ်များပေးပို့ခြင်းကိုလေ့လာနိုင်ရန် Thunderbird and K-9 Mail
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
အများစုသောအီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုများတွင်တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ် သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပို ဖန်တီးနိုင်ရန် ပံ့ပိုးပေးပါသည်။ တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်ဆိုသည်မှာ သင့်မေးလ်ဘောက်စ်အတွက် ထပ်မံထည့်သွင်းထားသော အီးမေးလ်လိပ်စာတစ်ခုဖြစ်သည်။ သင့်ဖန်တီးထားသော တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်တစ်ခုသို့ ပို့သော မက်ဆေ့ခ်ျများကို သင့်မေးလ်ဘောက်စ်သို့ တဆင့်ပြန်လည်ပေးပို့ပေးပါသည်။ မတူညီသော ပို့သူအမည်ဖြင့် မက်ဆေ့ခ်ျများ ပို့ရန်အတွက်လည်း တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်ကို အသုံးပြုနိုင်ပါသော်လည်း၊ ထိုထပ်တို အထောက်အထားတွေကိုစီစစ်နိုင်ရန် သင်၏ Email Client နှင့် သို့မဟုတ် Webmail တွင် ချိန်ညှိရပါမည်။ အရေးကြီးသောအချက်မှာ တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်များသည် အမည်ဝှက်ပုံစံဖြစ်မှာမဟုတ်ပဲ အများစုသောအခြေအနေတွေမှာ သင့်တွဲဖက်အစားထိုးအီးမေးလ်ဖြင့် ပေးပို့သော မက်ဆေ့ခ်ျများ၏ ခေါင်းစဉ်များကို ဖတ်ရှုခြင်းဖြင့် သင်၏အဓိကအီးမေးလ်ကို လိုက်နိုင်ပါသည်။
အမည်ဝှက်အီးမေးလ်ဖန်တီးခြင်း
အကယ်၍သင့်၏ တရားဝင်အထောက်အထားတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ထားခြင်းမရှိတဲ့ အီးမေးလ်အကောင့်တစ်ခုကိုဖန်တီးမယ်ဆိုရင် သင့်ကိုပြန်လည်နောက်ယောင်ခံလိုက်နိုင်မှာမဟုတ်ပါ။ လိုက်နာရန် အီးမေးလ်အကောင့်တစ်ခုအမည်ဝှက်ဖြင့်မည်သို့အသုံးပြုမည်နည်းကိုလေ့လာရန် ကျွန်ုပ်တို့၏လမ်းညွှန်ချက် အဆင့်ဆင့်လုပ်ဆောင်မှုများ.
သင်၏ မေးလ်ဘောက်ကို မည်သို့ဝင်ရောက်ရမည်ကို ဆုံးဖြတ်ပါ
- အဲဲ့ဒီအတွက် သင်ရွေးချယ်ထားသော ဝန်ဆောင်မှုကို ခွင့်ပြုရွေးချယ်ရန် သင်၏ကွန်ပြူတာတွင် Thunderbird ကိုအသုံးပြုပါ။
- သင်ရွေးချယ်ထားသော ဝန်ဆောင်မှုသည် မိုဘိုင်းအက်ပ်ကို မကမ်းလှမ်းပါက K-9 Mail ကိုသင်၏မိုဘိုင်းတွင်အသုံးပြုပါ သို့မဟုတ် Andriod တွင် Thunderbird ကိုအသုံးပြုပါ။
- သင့်တွင် အီးမေးလ်အကောင့်တစ်ခုထက်ပိုပါက၊ သင့်မေးလ်အားလုံးကို ကွန်ပျူတာနှင့် Androidအတွက် Thunderbird နှင့် မိုဘ်ိုင်းအတွက် K-9 Mail ကဲ့သို့သော mail client တစ်ခုကိုစဉ်းစားနိုင်ပါသည်။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုများအားလုံးတွင် ဝက်ဘ်အင်တာဖေ့စ်နှင့် မိုဘိုင်းအက်ပ်များကို မကြာခဏ ပံ့ပိုးပေးသော်လည်း၊ Thunderbird သို့မဟုတ် K-9 Mail ကဲ့သို့ Mail Client တစ်ခုတွင် သင့်အီးမေးလ်များအားလုံးကို စုစည်းစီစဉ်ရတာ ပိုမိုအဆင်ပြေနိုင်ပါသည်။
Mail Client များသည် သင့်မေးလ်ကို လုံခြုံသောစက်တစ်ခုသို့ ဒေါင်းလုဒ်လုပ်လိုခြင်းရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် မတူညီသောစက်ပစ္စည်းများမှ ၎င်းကိုဖတ်နိုင်စေရန် ဆာဗာတွင် သိမ်းဆည်းထားပါ။
ပိုမိုဖတ်ရှုရန် Thunderbird ဘလော့ဂ်တွင် Mail Client နှင့် Webmail ကို အဘယ်ကြောင့် အသုံးပြုသနည်း။.
ဆာဗာတွင် သိမ်းဆည်းထားသော မေးလ်ကို ပုံမှန်ဖျက်ရန် စဉ်းစားပါ။
အကယ်၍ သင်လုပ်နိုင်ပါက၊ သင့်အီးမေးလ်ကို လုံခြုံသောစက်တစ်ခုသို့ ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ပြီး POP3 ကို အသုံးပြု၍ ဆာဗာမှ ဖျက်ရန် Thunderbird ကဲ့သို့သော Mail Client ကို အသုံးပြုပါ။ အကယ်၍ သင်သည် မတူညီသော စက်ပစ္စည်းများမှ သင့်မက်ဆေ့ချ်များ (သင့်ကွန်ပျူတာနှင့် သင့်ဖုန်းကဲ့သို့) တို့ကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရန် လိုအပ်ပါက ၎င်းတို့ကို ဆာဗာမှ မဖျက်လိုဘဲ ၎င်းအစား IMAP ကို အသုံးပြုခြင်းသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်နိုင်သည်။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
POP3 ဖြင့် အီးမေးလ်ကို ဒေါင်းလုဒ်ဆွဲခြင်း (ဥပမာ သင့်အီးမေးလ်ကို ဆာဗာမှ ဖျက်ရန်) သို့မဟုတ် IMAP ( ဆာဗာပေါ်တွင်သိမ်းဆည်းရန်)အကြား ခြားနားချက်များ၏ ရှင်းလင်းချက်များကို [တရားဝင် Thunderbird စာရွက်စာတမ်း] တွင်ရှာဖွေနိုင်ပါသည်။ (https://support.mozilla.org/en-US/kb/difference-between-imap-and-pop3)။ အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုအများစုသည် သင့်မေးလ်ကို POP3 သို့မဟုတ် IMAP ဖြင့် လက်ခံရရှိရန် Email Client ကို မည်သို့သတ်မှတ်ရမည်ကို လမ်းညွှန်ချက်ပေးပါသည်။
မိုဘိုင်းလ်စက်ပစ္စည်းမှတဆင့် သင့်အီးမေးလ်ကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခြင်းသည် ကွန်ပြူတာထက် လုံခြုံမှုနည်းပါးကြောင်း သတိပြုပါ။ မိုဘိုင်းလ်စက်ပစ္စည်းများသည် အလွယ်တကူ ပျောက်ဆုံးသွားနိုင်ပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် ကွန်ပျူတာများထက် ကာကွယ်ရန် ပိုမိုခက်ခဲသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
သင့်အီးမေးလ်အားလုံးကို စက်ပစ္စည်းတစ်ခုသို့ ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ပါက၊ သင်အသုံးပြုသည့်စက်ပစ္စည်းသည် [လုံလုံခြုံခြုံ၊ ပုံမှန်မွမ်းမံပြင်ဆင်ထားရန်လိုအပ်သည်] (../../phones-and-computers/) and backed up.
Mailbox ( မေးလ်ဘောက်) ကို စနစ်တကျပြုလုပ်ခြင်း
- Thunderbird တွင် သင့်အီးမေးလ်ကို စနစ်ကျစေခြင်း:
- [Thunderbird interface] ကိုသိရှိရန် (https://support.mozilla.org/en-US/kb/getting-started-thunderbird-main-window-supernova) နှင့် earn [အီးမေးလ်ကို Tag များခွဲ၍ အသုံးပြုနည်း] ကိုလေ့လာရန် (https://support.mozilla.org/en-US/kb/message-tags) နှင့် Tags များနှင့် Folder များကိုအတူတကွမြင်သာအောင်ပြုလုပ်ခြင်း.
- Thunderbird's quick filter ကိုအသုံးပြု၍ သင့်မေးလ်ကိုရှာဖွေခြင်း.
- organizing your email by using just 4 folders ကိုထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း။
- Thunderbird တွင် Filter (စစ်ထုတ်ခြင်း)ကိုလေ့လာခြင်း.
- [ Thunderbirds ၏ spam စစ်ထုတ်နည်း လေ့ကျင့်ခြင်းကိုလေ့လာခြင်း(https://blog.thunderbird.net/2024/09/thunderbird-and-spam/).
- Thunderbird တွင် မက်ဆေ့ချ်ပို့ခြင်းဖြင့် စကားဝိုင်းများကို စုစည်းပါ။.
- Thunderbird တွင် နမူနာပုံစံများ ဖန်တီးနည်းကို လေ့လာပြီး မက်ဆေ့ချ်များကို အစမှနေ၍ ရေးသားခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။.
- [Cory Doctorow ၏ အဝင်စာကို အမြဲဗလာဖြစ်နေအောင် ပြုလုပ်နည်း] (https://www.theguardian.com/technology/2008/apr/29/email.filter) ကိုဖတ်ပါ။
သင့် Mailbox ကို အရန်သိမ်းပါ
- သင်၏ဆာဗာမှ သင့်အီးမေးလ်ကို Thunderbird with POP3 ကိုအသုံးပြု၍ လုံခြုံသောစက်ပစ္စည်းသို့ အရန်ကူးယူနိုင်သည် (သင်က ဆာဗာပေါ်တွင်မေးလ်ကို ချန်ထားခဲ့ရန် အခြားစက်ပစ္စည်းများမှ ဝင်ရောက်အသုံးပြုလိုပါက ၎င်းကို သင်အသုံးပြုရန် ရွေးချယ်နိုင်သည်။
- သင်၏ Thunderbird ပရိုဖိုင်ကို အရန်သိမ်းနည်း၊ အကောင့်များ၊ မက်ဆေ့ချ်များ၊ လိပ်စာစာအုပ်များနှင့် ဆက်တင်များ အပါအဝင်။
- သွင်းယူခြင်း Tool ဖြင့် သင်၏ Thunderbird ပရိုဖိုင်၏ အရန်ကူးယူနည်းကို ပြန်လည်ရယူနည်း။
phishing နှင့် malware တို့မှ သင့်ကိုယ်သင် ကာကွယ်ပါ
- [အီးမေးလ်တစ်စောင်က သင့်အား မြန်မြန်ဆန်ဆန်လုပ်ဆောင်ရန် သို့မဟုတ် သင့်ခံစားချက်များကို ဖော်ထုတ်ရန် မေးလ်က ဖိအားပေးရန်ကြိုးစားသည့်အခါ သတိထားသည့်အလေ့အထကို သတိပြုပါ](../../phones-and-computers/malware/#be-aware-that-malicious-actors-may-try-to-pressure-you-to-act-quickly-or-appeal-to-your-emotions လင့်ခ်များကို သင်နှိပ်လိုက်ခြင်းဖြင့်တိုက်ခိုက်ခံရနိုင်သည်)၊ သို့မဟုတ် phishing ဝဘ်စာမျက်နှာတွင် သင်၏ဝင်ရောက်မှုဒေတာကို ထည့်သွင်းပါ။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
လုံခြုံရေးကျွမ်းကျင်သူများသည် လူများ၏ စိတ်ခံစားမှုနှင့် အလေ့အထများကို ဒစ်ဂျစ်တယ်လုံခြုံရေး၏ အထိခိုက်နိုင်ဆုံးအပိုင်းဟု မှတ်ယူကြသည်။ ကျွန်ုပ်တို့အား အမြန်အရေးယူရန် တောင်းဆိုသောအခါ၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် စူးစမ်းချင်စိတ်ရှိသောအခါ သို့မဟုတ် ကျွန်ုပ်တို့သည် ခြိမ်းခြောက်ခံရသည်ဟု ခံစားရသောအခါ၊ ကျွန်ုပ်တို့ လက်ခံရရှိထားသော ညွှန်ကြားချက်များကို အများအားဖြင့် လိုက်နာကြသည်။
လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဖိစီးမှုများသည် ကျွန်ုပ်တို့အား အထူးသဖြင့် ဤကဲ့သို့သော တိုက်ခိုက်မှုများကို ခံနိုင်ရည်ရှိစေပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့အများစုသည် ကျွန်ုပ်တို့သည် မည်သည့်အခါမျှလှည့်စားခံရမည်မဟုတ်ကြောင်း ယုံကြည်နေကြသော်လည်း နှစ်ကြိမ်စဉ်းစာခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့၏စက်ပစ္စည်းများတွင် Malware ထည့်သွင်းခြင်းများကို ရပ်တန့်စေကာ ဖြစ်ပျက်နေသည့်အရာများကို ကျွန်ုပ်တို့မသိလိုက်ဘဲ ကျွန်ုပ်တို့ကို စူးစမ်းလေ့လာနိုင်ပါသည်။
[Advanced] သင့်အီးမေးလ်စာများကို အစအဆုံး ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ကာကွယ်ပါ
- အောက်ပါကိရိယာများထဲမှ တစ်ခုကို အသုံးပြု၍ OpenPGP ဖြင့် သင့်မေးလ်စာများကို
ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ပြီးဝင်ရောက်ပါ:
- Thunderbird](https://support.mozilla.org/en-US/kb/openpgp-thunderbird-howto-and-faq) (Windows, Linux, macOS, Android)
- K-9 Mail နှင့်
OpenKeychain (Android)
- ဖတ်ရှုရန် the guide in the K-9 Mail website.
- Mailvelope (Chrome/Chromium, Firefox, Edge)
- FlowCrypt (မည်သည့် အီးမေးလ်ထောက်ပံ့မှုအတွက်မဆို အန်းဒရွိုက် အက်ပ်များ ၊ Gmail, browser extension/add-on for Gmail available for Firefox, Chrome/Chromium, Brave, Edge and Opera) အတွက် iOS အက်ပ်များ
- ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းကို ပံ့ပိုးသည့် အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုများကို
စမ်းသုံးကြည့်ပါ
- Proton Mail
- မှတ်ချက်- Proton Mail သည် Proton Mail တွင် လိပ်စာမပါသော တစ်စုံတစ်ဦးထံသို့ မေးလ်ကို အလိုအလျောက်ဝှက်စာစနစ်မပြုလုပ်ထားပါ။ Proton Mail ကိုအသုံးမပြုသောသူတစ်ဦးအား ဝှက်သာစနစ်ပြုလုပ်ရန်၊ စာလက်ခံသူအသုံးပြုနိုင်သည့် စကားဝှက်တစ်ခုသတ်မှတ်ရန် သို့မဟုတ် ကုဒ်ဝှက်ထားသော အများသူငှာသော့များကို လဲလှယ်ရန် လိုအပ်နိုင်သည်။
- Mailfence
- မှတ်ချက်- Mailfence သည် Mailfence တွင် လိပ်စာမပါသော တစ်စုံတစ်ဦးထံ စာတစ်စောင်ကို အလိုအလျောက် ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ပေးမည်မဟုတ်ပါ။ Mailfence ကိုအသုံးမပြုသောသူတစ်ဦးထံ ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ရန်၊ လက်ခံသူသည် မက်ဆေ့ချ်ကိုဖွင့်ရန် အသုံးပြုနိုင်သည့် စကားဝှက်တစ်ခုကို သတ်မှတ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် သင်သည် ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ထားသော အများသူငှာသော့များနှင့် လဲလှယ်နိုင်သည် လက်ခံသူ။
- Proton Mail
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
အီးမေးလ်ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းသည် သင့်ဖိုင်များ သို့မဟုတ် မက်ဆေ့ချ်များ၏ အကြောင်းအရာများကို ပေါင်းစပ်ရန် ရှုပ်ထွေးသော သင်္ချာပညာကို အသုံးပြုထားသောကြောင့် ၎င်းတို့ကို ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ရန် "သော့" ရှိသူကသာ ၎င်းတို့ကို ဖတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ကျွမ်းကျင်သူများသည် OpenPGP ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းကို ယုံကြည်သောကြောင့် ယခုအချိန်အထိ မည်သူမျှ လိုအပ်သောသော့ကို ပိုင်ဆိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ၎င်းကို ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်နိုင်ရန် စီမံထားခြင်းမရှိပေ။
အီးမေးလ်ကို ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းသည် အရေးကြီးသည်။ နဂိုးအားဖြင့်၊ သင့်အီးမေးလ်ကို သင့်ကိုယ်ပိုင်ဆာဗာများနှင့် သင့်လက်ခံသူ၏အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူ၏ဆာဗာများတွင် ကုဒ်ဝှက်မထားဘဲ သိမ်းဆည်းထားပြီး ၎င်းတို့၏မိုဘိုင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ကွန်ပျူတာကဲ့သို့သော သင့်လက်ခံသူ၏စက်ပစ္စည်းများထဲမှ တစ်ခုထက်ပို၍ သိမ်းဆည်းထားနိုင်ပြီး၊ ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ထားဆဲဖြစ်သည်။ သင့်မက်ဆေ့ချ်ကို သိမ်းဆည်းထားသည့် ဆာဗာ သို့မဟုတ် စက်ပစ္စည်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသူတိုင်းသည် ၎င်း၏အကြောင်းအရာကို ဖတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဝှက်စာစစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းသည် ကုဒ်ဝှက်ထားသော အီးမေးလ်၏ အစိတ်အပိုင်းများကို တိုက်ခိုက်သူများကို ဖတ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးသည်။
သို့ရာတွင် ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းသည် တိုက်ခိုက်သူထံမှ မက်ဆေ့ချ်ပေးပို့သည့်အချိန်၊ ပေးပို့သည့်အချိန်နှင့် အီးမေးလ်၏ခေါင်းစီး တွင်ပါရှိသော အခြားအချက်အလက်များကို လေ့လာခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးမည်မဟုတ်ကြောင်း သတိပြုသင့်သည်။ ၎င်းတွင် မက်ဆေ့ချ်၏ အကြောင်းအရာ ပါဝင်နိုင်သည် သို့မဟုတ် မပါဝင်နိုင်သည် (တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ထားပြီး တစ်ခါတစ်ရံ မဟုတ်ပါ)။ တိုက်ခိုက်သူသည် ၎င်းတို့ဘာပြောနေသည်ကို မသိသော်လည်း လူအချင်းချင်း စာရေးနေကြကြောင်သိနိုင်ရန် ဤအချက်အလက်ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။
[Advanced] Beyond the body- အီးမေးလ် ခေါင်းစီးကို ဖတ်ရန် လေ့လာပါ
- ကွန်ပျူတာ Incident Response Center Luxembourg (CIRCL) ၏ ဝဘ်ဆိုဒ်ရှိ ဘုံ Email Client များတွင် အကြမ်းစာများကို ကြည့်ရှုခြင်းနှင့် ထုတ်ယူနည်းဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်ကို ဖတ်ပါ။](https://circl.lu/pub/tr-34/)။
- အရပ်ဘက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် မီဒီယာများအတွက် အဖြစ်အပျက်များအလျှင်မှိီတုံ့ပြန်မှုအတွက် အီးမေးလ်ခေါင်းစီးများဆိုင်ရာ ကဏ္ဍရှိ အီးမေးလ်ခေါင်းစီးများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနည်းကို လေ့လာပါ Internews' Field Guide to Certificate Recipes and Media (2023၊ p. 60)။
ကျွနု်ပ်တို့ ဤ အရာကို အဘယ်ကြောင့် ညွှန်းသည်ကို လေ့လာပါ
စာတစ်စောင်ကဲ့သို့ပင်၊ အီးမေးလ်တစ်ခုတွင် မက်ဆေ့ချ်၏ကိုယ်ထည်နှင့် လိုအပ်သော အချက်အလက်အပိုများပါရှိသည်၊ ဥပမာ၊ မက်ဆေ့ချ်သည် ၎င်း၏ဦးတည်ရာသို့ရောက်ရှိရန်နှင့် လက်ခံသူထံသို့ မက်ဆေ့ချ်ပေးပို့သည့်အခါ သိရှိရန်အတွက် လိုအပ်သောအပိုအချက်အလက်များပါဝင်သည်။ ဤအချက်အလက်များတွင် အီးမေးလ်ပို့သည့်အချိန်နှင့် ရက်စွဲ၊ ပေးပို့သူ၏အမည်၊ အီးမေးလ်လိပ်စာနှင့် IP လိပ်စာ၊ လက်ခံသူ၏အမည်နှင့် အီးမေးလ်လိပ်စာ၊ အီးမေးလ်အကြောင်းအရာနှင့် ပေးပို့သူနှင့် လက်ခံသူကြားလမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ ကွန်ပျူတာတစ်ခုစီမှ အီးမေးလ်ကို လက်ခံရရှိသည့်အချိန်နှင့် ရက်စွဲတို့ ပါဝင်ပါသည်။ ခေါင်းစီးတစ်ခုသည် တရားဝင်ခွင့်ပြုထားသောစနစ်မှ အီးမေးလ်တစ်စောင် ပေးပို့ခြင်းရှိမရှိ အချက်အလက်များကိုလည်း ပေးစွမ်းမည်ဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းကိုဖတ်ရှုနိုင်ခြင်းဖြင့် ၎င်းသည် spam မဟုတ်ကြောင်း အတည်ပြုနိုင်ပြီး စွပ်စွဲပေးပို့သူ၏အီးမေးလ်သည် အတုအယောင်မဟုတ်ကြောင်း အတည်ပြုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် သံသယရှိလျှင် (ဥပမာ အီးမေးလ်တစ်စောင်ပေးပို့သူသည် ၎င်းတို့မည်သူဖြစ်သည်ဟူ၍ သံသယရှိလျှင်) ခေါင်းစီးကိုမြင်ယောင်ကာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်ရန် သို့မဟုတ် သင့်အတွက် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်သော ကျွမ်းကျင်သူများထံ ပေးပို့ရန် အရေးကြီးပါသည်။